Παρασκευή 4 Απριλίου 2014

Βιβλία για την ανίκητη βλακεία

Κάποια πράγματα που ζούμε οδηγούν την προσπάθεια ερμηνείας τους σε αδιέξοδο και απορία.Κι όμως ένας παράγοντας που παραβλέπουμε συχνά είναι η ανθρώπινη βλακεία (και όχι η τουρκοκρατία).
Αποδεδειγμένα υπάρχει σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και σε όλα τα μορφωτικά/εκπαιδευτικά επίπεδα.
Είναι ανεξέλεγκτη.Οι συνέπειες της τραγικές, προσωπικά και συλλογικά με θύματα συνήθως αθώους.
Η μεγάλη πλάνη είναι ότι μπορείς να εντοπίσεις τους φορείς της βλακείας.Αυτό μπορεί να γίνει μόνο εκ των υστέρων,και συνήθως είναι αργά.Ακόμη κι αν γίνει εγκαίρως υπάρχει η μεγάλη παγίδα να υποτιμηθεί η επικινδυνότητα της.
*******

  • Η εξυπνάδα εύκολα τον εξοργίζει!Την εκτιμά βέβαια στον δουλοπρεπή,αλλά μόνον εφόσον συνδέεται με μια υποταγή άνευ όρων...
  • ...την άνανδρη ωμότητα της απέναντι στους αδυνάτους...Η ωμότητα είναι πρακτική της βλακείας.
  • Τη συναντάμε πάλι σε όλη της τη ζωηρότητα όταν ο άνθρωπος βρεθεί κάτω από την προστασία του κόμματος,του έθνους,της αίρεσης,κλπ και του επιτραπεί να εκφράζεται ως Εμείς αντί Εγώ.
  • Διότι η βλακεία έχει άμεση συγγένεια με τη ματαιοδοξία...Η βλακεία και η υπερηφάνεια είναι όψεις του ίδιου νομίσματος.
  • Ασφαλώς δεν υπάρχει καμιά σημαντική σκέψη,την οποία η βλακεία δε θα ήξερε πως να χρησιμοποιήσει:είναι ευκίνητη προς όλες τις κατευθύνσεις και μπορεί να φορέσει όλα τα φορέματα της αλήθειας.Η αλήθεια αντιθέτως έχει μόνο ένα φόρεμα και έναν δρόμο και βρίσκεται πάντα σε μειονεκτική θέση.

*******

  • Ο βλάκας δεν υστερεί μόνο νοητικά αλλά και συναισθηματικά,ενώ την πρωτοκαθεδρία έχει το ενστικτώδες,το άλογο,και ιδιοτελές.
  •  Οι έξυπνοι άνθρωποι είναι αισθαντικοί,έχουν μια αδιόρατη θλίψη πάνω τους.Το αντίθετο με τον ηλίθιο. Γι' αυτό και η επαφή του με τις τέχνες είναι από ανύπαρκτη ως επιδερμική.Δεν διαθέτει τα εφόδια-κρίση και συναίσθημα-για να συμμετέχει.
  • Ο βλάκας συνήθως αντιλαμβάνεται και θαυμάζει ποσότητες και απτά μεγέθη.Μεγάλη ορχήστρα,πολλά λεφτά,μεγάλο σπίτι,πολύ φαΐ,μεγάλα βυζιά.....
  • Στα ερωτικά λειτουργεί διαφορετικά.Ο ηλίθιος όταν καυλώσει νομίζει ότι ερωτεύτηκε και η χαζή πιστεύει ότι όσοι θέλουν να τη πηδήξουν θέλουν και να την παντρευτούν.
  • Όσο πιο ηλίθια τα άτομα τόσο περισσότερο λατρεύουν τη ρουτίνα και την επανάληψη.
  • Οι άνθρωποι που ανήκουν σε ομάδες-μάζες τείνουν προς τη διανοητική τους εξίσωση.Το καταφύγιο του βλάκα είναι η ομάδα,η συσπείρωση με άλλους βλάκες.Ο ίδιος λόγος συσπειρώνει και τους ανίκανους εναντίον των ικανών.Γιαυτό θα ενταχθούν σε σωματεία,συλλόγους,κυκλώματα.
  • Ο κομπασμός και η αμετροέπεια εκτός από βλακεία είναι και απρέπεια.
  • Η βλακεία δεν είναι αθώα.Ο μικρονοϊκός που αισθάνεται ανήμπορος να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του,στρέφεται κατά των άλλων.Είναι μοχθηρός και ιδιοτελής.
  • Βρίζοντας έχει την ψευδαίσθηση ότι έτσι εξισώνεται με αυτόν που βρίζει.
  • Κανείς δεν είναι πιο πονηρός από τον βλάκα.Ο πονηρός περνιέται για έξυπνος.Κατατρύχεται από τη δυστυχία του ψεύτη που δεν μπορεί να πιστέψει κανέναν.Ο πιο πονηρός βλάκας είναι ο σοβαρός.Το λιγόλογο ανθρωπάκι που οχυρώνεται καχύποπτο πίσω από ένα προσωπείο σοβαρότητας.
  • Οι πιο άτεγκτοι είναι οι μεγαλύτεροι παλιάνθρωποι,κυρίως γιατί το άκαμπτο,το απόλυτο,είναι πάνω απ' όλα άδικο.
*******

Είχαμε αναφερθεί παλιότερα στο μικρό αυτό βιβλίο.Έκτοτε γνώρισε εμπορική επιτυχία.Το υπενθυμίζουμε.

"Οι ηλίθιοι βρίσκονται ανάμεσά μας. Είναι παντού, προέρχονται από όλες τις κοινωνικές τάξεις, και είναι πάντα έτοιμοι να προκαλέσουν ζημιά στους άλλους και φυσικά και στον ίδιο τους τον εαυτό. Οι ηλίθιοι συνιστούν την πιο επικίνδυνη ομάδα ανθρώπων..."
Ο ιστορικός Carlo M. Cipolla έγραψε αυτό το σύντομο, πνευματώδες δοκίμιο σε μια προσπάθεια να ανιχνεύσει, να κατανοήσει και να εξουδετερώσει μία από τις πιο ισχυρές δυνάμεις που εμποδίζουν την ανάπτυξη της ανθρώπινης ευμάρειας και ευτυχίας: την ανθρώπινη ηλιθιότητα. ....."


Πολύ ενδιαφέρουσα η απεικόνιση των περιπτώσεων σε σύστημα αξόνων με συντεταγμένες για τον εντοπισμό του είδους της ηλιθιότητας


*******
Υπάρχουν και αυτά τα οποία όμως δεν έχω διαβάσει.


ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟ ΖΗΤΗΜΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ, Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΕΥΦΥΕΙΣ ΚΑΙ ΒΛΑΚΕΣ: ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΙ ΣΕ ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ 
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η ΒΛΑΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΝΟΗΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΛΟΓΙΚΗΣ ΓΙΑ «ΠΛΟΥΣΙΟΥΣ ΤΩ ΠΝΕΥΜΑΤΙ»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Η ΑΦΘΟΝΙΑ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΑΦΘΟΝΙΑΣ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΓΝΩΜΙΚΩΝ, ΡΗΤΩΝ, ΠΑΡΟΙΜΙΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ


Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ. . .
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΩΜΙΚΟΥ, Η ΑΕΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΙΚΡΟΠΩΛΗΤΕΣ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ. 

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ
ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ
Η ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΒΛΑΚΑ
Η ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΤΑ ΕΙΔΗ ΒΛΑΚΕΙΑΣ
Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ
ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΒΛΑΚΑ
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ
Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΒΛΑΚΕΙΑ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑ
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΚΩΜΙΚΟΥ 
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΟΡΟΥ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΩΜΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΩΜΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ
Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΙΣΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΩΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΙΟΥΜΟΡ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΟΙ ΜΙΚΡΟΠΩΛΗΤΕΣ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ
ΠΕΡΙ ΑΕΡΟΛΟΓΙΑΣ






(. . .) Αλλά ας έρθουμε στον Λεμπέση. Αυτά που έγραψε αυτός ο άνθρωπος πριν πενήντα και εβδομήντα χρόνια, τα έγραφε προφανώς για χίλιους Έλληνες με την ελπίδα αυτοί οι χίλιοι σε μια ξένη χώρα που είναι η χώρα τους να ήταν τώρα περισσότεροι. Και σκεφτήκαμε, ο πρωτοπόρος εκδότης Γιώργος Σπηλιώτης κι εγώ να ξανατυπώσουμε τους «Βλάκες» του. Το δοκίμιο «τεράστια κοινωνική σημασία των βλακών εν τω συγχρόνω βίω» δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο μηνιάτικο νομικό έντυπο «Εφημερίς των Ελλήνων Νομικών», τον Σεπτέμβριο 1941, με τα αρχικά του Ε. Λ. Η εφημερίδα σημείωνε: «Ο υπό τα αρχικά σημεία του ονόματός του κρυπτόμενος συνεργάτης μας δεν είναι νομικός, υπό την στενήν έννοιαν του όρου. Γνωστότατος, αντιθέτως, κοινωνιολόγος και δημοσιογράφος και συγγραφεύς καταλέγεται αναντιρρήτως μεταξύ των δεινοτέρων εκπροσώπων του γραπτού λόγου. Τρανή απόδειξις η ανωτέρω σπανίας δυνάμεως μελέτη του.» (. . .)


4 σχόλια:

  1. Πολύ ωραία η μελέτη του Λεμπέση. Και εγώ διαβάζω αρκετά βιβλία περί ανθρώπινης ηλιθιότητας, είτε με την μορφή αφορισμών είτε με την μορφή δοκιμιακού λόγου. Υπάρχουν όμως μερικοί συγγραφείς που δεν διαθέτουν την ικανότητα να χειριστούν έξυπνα το "ηλίθιο" θέμα τους, με αποτέλεσμα εκείνο, με την εκπληκτική δύναμή του, να τους αφομοιώνει και να τους χωνεύει από τις πρώτες κιόλας σελίδες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαραμπού, βάζω στα προσεχώς τον Λεμπέση αφού προτείνεις.
      Αναφέρεσαι σε συγκεκριμένους συγγραφείς και βιβλία που παγιδεύτηκαν στο θέμα ή σε σκόρπιες σκέψεις-αφορισμούς,ποικίλης προέλευσης

      Διαγραφή
  2. "Διότι η βλακεία έχει άμεση συγγένεια με τη ματαιοδοξία...Η βλακεία και η υπερηφάνεια είναι όψεις του ίδιου νομίσματος."
    Για τους Ελληναράδες το λέει αυτό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σίγουρα,σε εθνικό αλλά και ατομικό επίπεδο.Είναι αυτό που λέμε "βλάκας με περικεφαλαία ελληνική"

      Διαγραφή